Żółtaczka noworodkowa - co to takiego?

Żółtaczka noworodkowa, jest to jeden ze stanów adaptacji noworodka do życia pozmacicznego. Występuję u ok 70% donoszonych noworodków i związana jest z rozpadem hemoglobiny płodowej, nasilonym krążeniem jelitowo-wątrobowym bilirubiny oraz niedojrzałością enzymatyczną wątroby.

 Kiedy się pojawia żółtaczka noworodkowa i czym się objawia?

Fizjologiczna żółtaczka okresu noworodkowego pojawia się po 24 godzinie życia i u noworodków karmionych pokarmem matki, może utrzymywać się nawet do 3 miesięcy.

Żółtaczka objawia się zażółceniem powłok skórnych, postępującym od głowy ku tułowiu, a przy wysokich stężeniach bilirubiny dodatkowo zażółcone stają są kończyny.

Niektóre noworodki są bardziej narażone na wystąpienie nasilonej lub przedłużającej się żółtaczki. Do czynników ryzyka zaliczamy:

• konflikt serologiczny w zakresie czynnika Rh lub niezgodności w zakresie grup głównych AB0,
• wcześniactwo,
• niską urodzeniową masę ciała,
• duży ubytek masy ciała po porodzie,
• krwiaki podokostnowe,
• policytemię czyli zagęszczenie krwi noworodka; jest to stan gdy w morfologii krwi jest wysoki poziom hemoglobiny i hematokrytu,
• cukrzyca u matki,
• infekcje.

W celu wczesnego wykrycia żółtaczki spowodowanej chorobą hemolityczną w przebiegu konfliktu serologicznego w zakresie czynnika Rh lub niezgodności w zakresie grup głównych AB0, u matek z grupą krwi Rh ujemną lub grupy 0 po porodzie, pobierana jest krew pępowinowa w celu oznaczenia w niej stężenia bilirubiny.



W trakcie pobytu w szpitalu, podczas obchodu lekarskiego, każde dziecko jest badane i ma oceniane przezskórny poziom bilirubiny za pomocą specjalnego aparatu bilirubinometru.

Jeśli wynik pomiaru przezskórnego jest graniczny lub wysoki, konieczne jest wykonanie badania krwi.

Nie ma jednej konkretnej wartości normy stężenia bilirubiny, jest ona zależna od wielu czynników takich jak:

• wiek ciążowy,
• doba życia,
• występowanie czynników ryzyka.

Dlatego każdy noworodek traktowany jest indywidualnie i takie same stężenie bilirubiny całkowitej u jednego dziecka będzie wskazaniem do fototerapii, a u drugiego nie.

W zależności od nasilenia, czasu trwania żółtaczki oraz czynników ryzyka, lekarz decyduje o konieczności wykonania badań dodatkowych, w celu wykluczenia rzadszych przyczyn żółtaczki patologicznej.

Czym jest fototerapia?

Podstawową metodą leczenia żółtaczki jest fototerapia.

W naszym szpitalu fototerapia jest stosowana w systemie \"matka z dzieckiem\", tzn. dzieci dostają do łóżeczka specjalny materacyk lub lampę i są naświetlane na sali w oddziale położniczym, bez konieczności oddzielania ich od mamy.

Tylko w wyjątkowych przypadkach, np. gdy żółtaczka występuje w pierwszej dobie życia, poziom bilirubiny jest bardzo wysoki lub tempo narastania stężenia bilirubiny jest szybkie, dziecko naświetlane jest w Oddziale Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka.

Immunoglobulina IgG

Kolejną metodą, stosowaną w leczeniu żółtaczki spowodowanej chorobą hemolityczną w przebiegu konfliktu serologicznego, jest stosowanie Immunoglobuliny IgG.

W skrajnie ciężkich przypadkach konieczna może być transfuzja wymienna.

Bilirubina niezwiązana przenika do mózgu, dlatego jest dla niego toksyczna. W związku z czym, nieleczona hiperbilirubinemia może powodować ostrą lub przewlekłą encefalopatię bilirubinową.

Konsekwencją wystąpienia któregoś z wyżej wymienionych stanów może być trwała niepełnosprawność, całkowita lub częściowa utrata słuchu oraz upośledzenie intelektualne.

Artykuł powstał przy współpracy zespołu lekarzy, pielęgniarek i położnych Oddziału Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka