Tokofobia cz. 5

Tokofobia – możliwości leczenia

Leczenie tokofobii pozostaje niejednolite, ale powinno być ustalane na podstawie takich czynników jak poziom lęku kobiety, etap ciąży, jej indywidualne życzenia, możliwości terapeutyczne i powinno być oparte o współpracę psychiatry, psychologa, lekarza położnika oraz położnej.

Terapia tokofobii może obejmować

• psychoterapię,
• farmakologię,
• wsparcie społeczne i zmianę stylu życia
• lub kombinację tych opcji.

Istnieje kilka rodzajów terapii, które są skuteczne.

Podobnie jak inne rodzaje fobii, tokofobia jest stanem uleczalnym.

W wyniku leczenia, kobiety mogą odczuwać zmniejszenie objawów niepokoju i lęku związanych z porodem, redukuje ryzyko zakończenie ciąży zabiegiem operacyjnym, którym jest cięcie cesarskie.

Psychoterapia

Specyficzne fobie, takie jak tokofobia, mają dobre rokowania.

W niektórych przypadkach poprawa może nastąpić po pierwszej sesji terapeutycznej, ale często zauważenie zmian może zająć kilka sesji. Czas potrzebny do przezwyciężenia fobii będzie zależeć od natężenia objawów.

Jednym z najbardziej skutecznych nurtów psychoterapii w zaburzeniach lękowych jest terapia poznawczo-behawioralna (CBT- cognitive behavioral therapy).

CBT koncentruje się na myślach danej osoby oraz na tym, jak mogą one przyczyniać się do powstawania negatywnych emocji, takich jak lęk. CBT uczy radzenia sobie z lękiem i stresem, pomaga zidentyfikować negatywne wzorce myślowe i naucza myśleć w bardziej racjonalny i elastyczny sposób, żeby lepiej kontrolować swój lęk.

EMDR – Eye Movement Desensitization and Reprocessing

Terapia odwrażliwiania i przetwarzania za pomocą ruchu gałek ocznych.

EMDR opiera się na kilku teoriach psychoterapii, w tym na koncepcjach terapii poznawczo-behawioralnej i jest jedną z technik zalecanych przez WHO.

EMDR można zastosować w leczeniu wtórnej tokofobii. Uważa się, że ta technika pomaga osobie uwolnić negatywne emocje związane z traumatycznym wydarzeniem. v

Psychoterapeuta musi być specjalnie przeszkolony w zakresie EMDR.

Leczenie farmakologiczne

Leki przeciwdepresyjne są skuteczne zarówno w leczeniu depresji, jak i lęku.

Lekarz psychiatra może zlecić farmakoterapie po ocenie stanu zdrowia psychicznego oraz ciężkości przebiegu, kiedy inne metody leczenia nie są skuteczne.

Najczęściej wykorzystywanym rodzajem leków przeciwdepresyjnych są selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI – nie wszystkie leki z tej grupy).

Stosowane są najmniejsze skuteczne dawki leków, z reguły w monoterapii. SSRI muszą być przyjmowane codziennie, żeby osiągnąć pełen efekt.

Konieczność zlecenia leków przeciwdepresyjnych lub doraźnych leków przeciwlękowych, takich jak benzodiazepiny zawsze jest oceniana indywidualnie.

Odpowiednie przygotowanie się do porodu

• Opanować techniki radzenia sobie ze swoim lękiem (na przykład trening autogenny Schultza – w czym może pomóc psychoterapia)
• Udział w zajęciach edukacyjnych dotyczących porodu, udział w szkole rodzenia.
• Omówienie porodu ze swoim lekarzem i położną. Opracowanie planu porodu ze swoim lekarzem lub położną i co można zrobić w celu zapobiegania bólu.
• Nigdy nie jest za wcześnie, aby uzyskać pomoc: można rozpocząć leczenie tokofobii jeszcze przed zajściem w ciążę lub na początku ciąży.

Wcześniejsze uzyskanie pomocy daje więcej czasu na przezwyciężenie fobii.

• Warto unikać czytania i słuchania „horrorów” związanych z porodem - może zaostrzyć objawy tokofobii.
• Pamiętać i zrozumieć: dbając o siebie, kobieta opiekuje się także dzieckiem.

dr Natalia Olejnik, psychiatra