Tokofobia cz. 1

Co to jest tokofobia?

Tokofobia to lęk przed ciążą i porodem.

Kobiety, które mają tę fobię, mają patologiczny lęk przed zajściem w ciążę, aby nie musieć rodzić.

Ten strach może prowadzić kobiety do unikania zajścia w ciążę, nawet jeśli chcą mieć dzieci lub zdecydować się na cięcie cesarskie, aby uniknąć porodu pochwowego. W skrajnych przypadkach w literaturze pisze się o poddaniu się zabiegom przerwania ciąży w obawie przed porodem.

Tokofobia może wystąpić u kobiet, które nigdy nie urodziły dziecka, ale może również dotyczyć kobiet, które miały wcześniej traumatyczne doświadczenia porodowe. W tym drugim przypadku nazywa się to tokofobią wtórną i wymaga różnicowania z zespołem stresu pourazowego.

Każdy się trochę boi ciąży i porodu?

Ciąża i poród to bardzo ważne wydarzenia w życiu wielu kobiet.

Chociaż może to być czas wielkiej radości, to może być również źródłem ogromnego stresu i niepokoju. Kobiety często martwią się bólem porodowym, jak go zniosą, obawiają się czy poród przebiegnie prawidłowo.

Są to wszystko normalne obawy, które w pewnym stopniu doświadczają prawie wszystkie kobiety w ciąży.

Wiadomo, że zarówno poród siłami natury, jak i cięcia cesarskie niosą ze sobą ryzyko powikłań zarówno dla matki, jak i dla dziecka. Dlatego obawa przed tym dużym, ważnym wydarzeniem jest na pewno uzasadniona.

Opieka szpitalna ma na celu zminimalizować ryzyko wystąpienia powikłań, a personel medyczny uczestniczący w tym ważnym wydarzeniu będzie się starał zrobić wszystko aby zmniejszyć to uczucie lęku.

Takie typowe lęki przed byciem w ciąży, czy porodem można rozwiązać poprzez rozmowę uświadamiającą, wyjaśniającą obawy z lekarzem czy położną, ważna jest też edukacja w szkole rodzenia, wsparcie społeczne, rodziny czy nauka strategii samopomocy. Zrozumienie aspektów medycznych i psychologicznych ciąży i porodu najlepiej pozwala zrozumieć nasze reakcje i zachowania.

Kiedy mówimy o lęku patologicznym?

Tokofobia to rodzaj specyficznej fobii, która jest zaburzeniem lękowym, w którym odczuwa się uporczywy, nieracjonalny lęk przed określonym przedmiotem lub sytuacją. W tym wypadku jest to lęk przed porodem. Może on być tak silny, że objawia się lękiem przed zajściem w ciążę.

Objawy tokofobii mogą obejmować:

• zaburzenia snu,
• ataki paniki,
• koszmary senne
• zachowania związane z unikaniem czynności, sytuacji związanych z ciążą czy porodem.

Inne objawy mogą obejmować: zaburzenia lękowe, objawy depresji, ekstremalny strach przed wadami wrodzonymi, urodzeniem martwego dziecka lub śmiercią własną, strach na myśl o ciąży i porodzie czy naleganie na wykonanie cesarskiego cięcia przy porodzie.

W skrajnych przypadkach kobiety mogą czasami unikać jakiejkolwiek aktywności seksualnej z obawy przed zajściem w ciążę.

Kobiety, które zajdą w ciążę, mogą częściej szukać możliwości porodu przez planowe cesarskie cięcie, odczuwać większy uraz związany z porodem niezależnie od jego drogi, a nawet mogą mieć trudności z nawiązaniem więzi z dzieckiem.

Dlatego tak ważne jest, aby nie leczyć tokofobii wykonaniem planowego cięcia cesarskiego. Pacjentce należy zaoferować kompleksową opiekę perinatalną, wsparcie psychologiczne, edukację aby zminimalizować wszystkie następstwa tego schorzenia.

Oczywiście w uzasadnionych przypadkach poród przez cięcie cesarskie jest jak najbardziej wskazany!

Mężczyźni również mogą doświadczać tokofobii. Naukowcy odkryli, że mężczyźni z tokofobią często obawiają się zdrowia i bezpieczeństwa swojej partnerki i dziecka. Ten strach zwykle koncentruje się na obawach dotyczących przebiegu ciąży, porodu, leczenia matki i dziecka, podejmowania decyzji dotyczących finansów rodzinnych i oceny swoich możliwości rodzicielskich.

dr n. med. Anna Kajdy, ginekolog-położnik, perinatalog. Ordynator Położnictwa