Dieta. Profilaktyka antynowotworowa
Choroba nowotworowa jest złożonym, wieloetapowym procesem i może trwać wiele lat.
Na jej rozwój mają wpływ liczne czynniki jak geny, zanieczyszczenia środowiska, leki, palenie tytoniu, ale również sposób żywienia i aktywność fizyczna.
Żywienie jest nieodłącznym elementem życia wpływającym na stan zdrowia człowieka, a odpowiednio zbilansowane może stać się profilaktyką przed niektórym chorobami cywilizacyjnym, spośród których możemy wymienić nowotwory.
Wśród kobiet najczęstszym nowotworem jest rak piersi, na drugim miejscu jest nowotwór jelita grubego (10%), następnie rak płuca (9%). W dalszej kolejności występują nowotwory trzonu macicy (7%), jajnika (5%), szyjki macicy.
Choć przyczyn tych chorób jest wiele, to zgodnie z raportem Światowej Fundacji Badań nad Rakiem (World Cancer Research Fund – WCRF) modyfikacja stylu życia zmniejsza ryzyko wystąpienia nowotworów, aż 1/3.
Jakie czynniki żywieniowe mają lub mogą mieć profilaktycznie działanie?
Do czynników żywieniowych zwiększających ryzyko zachorowania na nowotwory są:
Dieta ma niebagatelny wpływ na stan zdrowia, a wiedząc o jej pozytywnym wpływie warto przekonać się, że nasze, codzienne wybory żywieniowe są zależne jedynie od nas samych, mogąc stanowić działanie profilaktyczne chorób nowotworowych.
Joanna Giza, dietetyk
Choroba nowotworowa jest złożonym, wieloetapowym procesem i może trwać wiele lat.
Na jej rozwój mają wpływ liczne czynniki jak geny, zanieczyszczenia środowiska, leki, palenie tytoniu, ale również sposób żywienia i aktywność fizyczna.
Żywienie jest nieodłącznym elementem życia wpływającym na stan zdrowia człowieka, a odpowiednio zbilansowane może stać się profilaktyką przed niektórym chorobami cywilizacyjnym, spośród których możemy wymienić nowotwory.
Wśród kobiet najczęstszym nowotworem jest rak piersi, na drugim miejscu jest nowotwór jelita grubego (10%), następnie rak płuca (9%). W dalszej kolejności występują nowotwory trzonu macicy (7%), jajnika (5%), szyjki macicy.
Choć przyczyn tych chorób jest wiele, to zgodnie z raportem Światowej Fundacji Badań nad Rakiem (World Cancer Research Fund – WCRF) modyfikacja stylu życia zmniejsza ryzyko wystąpienia nowotworów, aż 1/3.
Jakie czynniki żywieniowe mają lub mogą mieć profilaktycznie działanie?
- prawidłowa masa ciała – osoby z nadwagą oraz otyłością są w grupie wyższego ryzyka zachorowania
- błonnik pokarmowy – dobrym źródłem tego składnika są produkty pełnoziarniste, nasiona roślin strączkowych, orzechy oraz warzywa i owoce
- odpowiednia ilość warzyw i owoców w codziennej diecie. Produkty te są cennym źródłem wielu związków mających działanie profilaktyczne i chemoprewencyjne, jak witamin, składników mineralnych, polifenoli, błonnika pokarmowego. Na przykład zielone warzywa, zwłaszcza liściaste są cennym źródłem kwasu foliowego, a niedobór tej witaminy zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwór np. jelita grubego.
- dieta wegetariańska - taki model żywienia może chronić przed chorobą nowotworową jelita grubego, piersi.
- kawa – spożywana w umiarkowanych ilość wykazuje działanie profilaktyczne w raku macicy i wątroby
- zielona herbata
- regularna aktywność fizyczna – warto wiedzieć, że zadbanie o regularny ruch zmniejsza szanse na zachorowanie na niektóre nowotwory. Nie oznacza to, że aktywność ta musi być na miarę przebiegnięcia maratonu, jednak codziennie zalecany jest ruch o umiarkowanej intensywności.
Do czynników żywieniowych zwiększających ryzyko zachorowania na nowotwory są:
- dieta wysokotłuszczowa – opierająca się na pełnotłustych produktach mlecznych, tłustym mięsie, słodyczach i słonych przekąskach oraz daniach smażonych
- produkty spożywcze z wysokim indeksem glikemicznym – słodycze, cukier, białe pieczywo, ciasta, słodzone płatki śniadaniowe, paluszki, krakersy, ciastka
- czerwone mięso, jak i mięso przetworzone tj. wołowina, cielęcina, wieprzowina, dziczyzna, baranina, jagnięcina, koźlina, konina
- przewlekłe nadużywanie alkoholu
- nadmierna masa ciała – zgodnie z klasyfikacją WHO prawidłowe BMI to 18.5 – 24.9 oraz obwód talii (mierzony na wysokości pępka) dla kobiet wynosi < 80 cm a dla mężczyzn < 94 cm.
Dieta ma niebagatelny wpływ na stan zdrowia, a wiedząc o jej pozytywnym wpływie warto przekonać się, że nasze, codzienne wybory żywieniowe są zależne jedynie od nas samych, mogąc stanowić działanie profilaktyczne chorób nowotworowych.
Joanna Giza, dietetyk